Fiyat Marjları ve Limitler
2025-04-04 06:37:03 tarihinde derlendi
Borsa İstanbul'da fiyat marjları ve limitler, hisse senetlerinin günlük fiyat dalgalanmalarını belirli sınırlar içinde tutmak için uygulanır. Genellikle bir önceki kapanış fiyatına göre %10 veya %20 olarak belirlenen bu limitler, piyasayı aşırı oynaklıktan korur ve manipülatif işlemleri engeller. Özel durumlarda SPK kararıyla limitlere istisna getirilebilir.
Fiyat Marjları ve Limitler
Borsa İstanbul'da fiyat marjları ve limitler, aşırı fiyat dalgalanmalarına karşı koruma sağlayan önemli mekanizmalardır. Genellikle bir önceki kapanış fiyatına göre belirlenen bu limitler, günlük fiyat değişimlerini belirli bir bant içinde tutar. Standart piyasa koşullarında %10-20 aralığında belirlenen bu marjlar, özel durumlarda (şirket haberleri, birleşmeler, temettü ödemeleri gibi) genişletilebilir veya kaldırılabilir. Bu sistem, manipülatif işlemleri sınırlandırarak sağlıklı fiyat oluşumunu destekler ve piyasa istikrarına katkıda bulunur.
Borsa İstanbul Fiyat Kuralları
Borsa İstanbul Fiyat Kuralları, yatırımcıların piyasada sağlıklı bir şekilde işlem yapabilmesi için belirlenmiş önemli düzenlemelerdir. Bu kurallar, pay piyasasında fiyat adımları, maksimum ve minimum fiyat limitleri, volatilite bazlı tedbir sistemi (VBTS) ve devre kesici uygulamalarını kapsar.
Fiyat adımları, hisse senetlerinin işlem görebileceği minimum fiyat değişimini ifade eder. Borsa İstanbul'da hisse fiyatına göre değişen kademeli bir fiyat adımı yapısı bulunmaktadır. Örneğin, 0-19,99 TL arasındaki hisseler için fiyat adımı 0,01 TL iken, daha yüksek fiyatlı hisseler için bu adım artmaktadır.
Fiyat marjları ise bir hisse senedinin bir işlem günü içerisinde hareket edebileceği alt ve üst limitleri belirler. Genel olarak baz fiyatın ±%20'si olarak uygulanmaktadır. Ancak bazı özel durumlar, birincil piyasa işlemleri ve yeni kotasyon durumlarında farklı marjlar uygulanabilir.
Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS), olağandışı fiyat ve miktar hareketlerini tespit ederek piyasanın manipülasyondan korunmasını sağlar. Şüpheli durumlarda ilgili hisse senedi VBTS kapsamına alınabilir ve brüt takas, açığa satış yasağı gibi tedbirler uygulanabilir.
Devre kesici uygulaması ise ani fiyat dalgalanmalarında alım-satım işlemlerinin geçici olarak durdurulmasını sağlar. Bu sistematik yaklaşım, piyasada dengenin yeniden sağlanması için önemli bir mekanizmadır.